Nederland gaat langzaam weer open! Aanstaande maandag mogen we allemaal weer uit het huisarrest dat ons vaderlijk koppel Mark en Hugo (Opa Bruno mogen we niet vergeten trouwens) oplegde. Daar waar minister Kajsa Ollongren voorzichtig sprak over het verplaatsen van de Nederlandse verkiezingen, gaan de Amerikaanse verkiezingen in november gewoon door, as we speak.
Door: Giorgos Brentjes
Vorige keer nam ik jullie mee door het voorproces, met de primaries en caucuses. Vandaag gaan we naar de dag van de verkiezingen zelf en hoe aankomende november een van de twee hoogbejaarden – Trump of Biden – gekozen kan worden!
——————
Minste stemmen gelden
Nu jullie ongetwijfeld een 10 zouden halen op het s.o. over de Amerikaanse voorverkiezingen, gaan we door met het volgende hoofdstuk. Aanschouw: The Electoral College, een systeem waardoor je zelfs met een minderheid van de stemmen nog kunt winnen! Zolang je maar gewoon de juiste tactiek toepast, is werkelijk alles mogelijk.
Amerika bestaat uit 50 staten, dat weten we allemaal. Van Hillbilly Alabama tot Tropisch Hawaii, iedere staat mag stemmen. Toch mag niet iedere Amerikaan stemmen, wat een beetje krom is. Woon je in Guam of Amerikaans Samoa? Helaas pindakaas, want dat zijn geen staten. Een beetje hetzelfde als Limburg of Drenthe, ze horen er toch niet helemaal bij.
Maar goed, back to business. Het Electoral College verdeelt 538 gedelegeerden, 438 uit het Huis van Afgevaardigden en 100 uit het Congres. Het aantal per staat wordt aan de hand van de bevolking bepaald. Hoe meer inwoners, hoe meer gedelegeerden, simpel als dat. Zo heeft Wyoming (580.000 inwoners) 3 gedelegeerden en Californië (38,5 miljoen inwoners) 55 gedelegeerden.
Maar jij, oplettende lezer, ziet direct dat er iets niet klopt. Maar wat dan? Even wat wiskunde, altijd leuk. Er wonen maar liefst 328,2 miljoen mensen in de Verenigde Staten. Dit getal delen we door 538 (het totaal aantal gedelegeerden) en dan zie je dat per iedere 610.000 inwoners een gedelegeerde verdeeld moet worden. Makkelijk toch?
Toch niet. Want in de verkiezingen zijn niet de mensen het belangrijkste, maar de staten. Iedere staat begint met minimaal 3 gedelegeerden, om het ‘eerlijk te houden’. Want, als we weer Wyoming als voorbeeld nemen, zou die staat in feite geen gedelegeerden krijgen met een simpel rekensommetje. Als er één gedelegeerde per 610,000 inwoners verdeeld moet worden, hoort Wyoming met haar 580,000 inwoners niets te krijgen. Toch krijgt het er drie, die door staten met meer inwoners ingeleverd worden. Zo hoort Californië met het zelfde rekensommetje maar liefst 63 gedelegeerden moeten krijgen, en niet 55. Zo zou je zelfs kunnen stellen dat de stem van een Wyomingite (ja, zo heten ze) zwaarder telt dan die van een Californiër.
Maar hoe win je? Simpel, de kandidaat die een meerderheid van de gedelegeerden wint, wordt de president. Schraap dus 270 gedelegeerden bij elkaar en hoera, jij mag jezelf de nieuwe president van de Verenigde Staten noemen. Staat goed op je cv, pik. Pak je 50,1% van de stemmen in een staat, dan gaan alle gedelegeerden naar jou. Zoals ABBA ooit zong, The Winner Takes it All. Geen troostprijsjes.
Zo hoef je dus niet een meerderheid van de bevolking achter je te krijgen, zolang je maar de 270 gedelegeerden achter je naam hebt. Maar liefst vier keer, met als meest recent voorbeeld Donnie T., won de kandidaat met de minste stemmen het presidentschap. Dat het erom kan spannen in een bepaalde staat is een understatement. Wist je dat George Bush in 2000 Florida met slechts 526 stemmen wist te winnen, en zo het laatste duwtje in de rug kreeg? Klik hier voor meer info, uitgelegd met kekke plaatjes en flitsende grafiekjes, leuk man.
Wil je meer info over de problemen die het Electoral College met zich meebrengt? Kijk dan ook dit flitsende filmpje met een man die veel te snel praat.
Gewonnen? Of toch niet?
270 is 270 toch? Niet echt, want ook hier is het nog geen uitgemaakte zaak. De echte verkiezingen vinden namelijk in december plaats, wanneer de kiesmannen/gedelegeerden hun stem uitbrengen. De stem die de normale John Johnson uitbrengt is gewoonweg een voorkeursstem voor zijn staat.
Een voorbeeld. Georgia gaat naar de Republikeinen. Dat betekent dat de voorkeur van het volk daar ligt. Er wordt dus verwacht dat die 16 gedelegeerden ook daadwerkelijk op de Republikeinse kandidaat stemmen, maar dat kan anders lopen. Het kan zomaar zo zijn dat een van die 16 op de Democratische kandidaat stemt. Zo iemand noemen we een faithless elector, of hoe deze mensen in de volksmond liggen, een verrader.
Vier jaar geleden was het in deze tijd al een zooitje, maar dat werd in december nog veel erger. Er ontstond zelfs een groepering die erop uitging om 37 Republikeinen te overtuigen om op een andere kandidaat te stemmen en zo Trump het presidentschap te ontnemen. Maar, wie de bal kaatst, kan deze terug verwachten. Zeven gedelegeerden gingen hierin mee, maar van die zeven negeerden er maar twee de verkiezing van Donald Trump. De overige vijf besloten om Hillary Clinton nog maar eens een loer te draaien. Ouch…
Gelukkig komt die niet al te vaak voor, maar het is waarschijnlijk dat dit verhaal over een halfjaar een vervolg krijgt na de verkiezingen van dit jaar… Overleef je deze ronde? Dan mag je jezelf eindelijk president van de Verenigde Staten noemen voor de komende vier jaar. Althans, als je geen impeachment aan je broek krijgt.
——————
Zo, aardige lap tekst, of niet? Het is een lastig systeem met veel gezeik en dat zal nog wel even zo blijven. Daarom ook de vraag: ‘Moeten we dit systeem toepassen in Nederland?’ Volgende keer laten we de wiskundige dingen voor wat het is en staren we ons kleurenblind op rood en blauw: welke staten stemmen wat? Tot dan!
Reacties
Er zijn nog geen reacties geplaatst.