De dag van … niet winkelen

Zo’n beetje elke dag heeft tegenwoordig een eigen thema. Geclaimd door een merk, branche, dier of koning. Neem de Dag van de bouw, de Fiets-naar-je-werkdag, Record Store Day, vaderdag, Koningsdag. En dan de teek… die heeft zelfs z’n eigen week. Op 29 november is het de niet-winkeldag, een  internationale protestdag tegen de Westerse consumptiecultuur. Studente Jaycee Klop vindt dat mode ook zo zijn prijs heeft.

Door: Jaycee Klop

Ik sta voor mijn overvolle kledingkast, starend naar dat ene topje waar ik 2 maanden geleden hélémaal weg van was. “Wat bezielde mij, dit ga ik nooit van mijn leven dragen.” Ik kijk naar mijn kamer, winkeltasjes gevuld met spulletjes en ‘benodigdheden’ die de volgende weken alleen maar stof gaan vangen. Gister heb je vast wel even de winkels afgespeurd voor dat ene afgeprijsde artikel tijdens de black friday sale. Helemaal niks mis mee, helaas loopt dat voor sommige mensen uit de hand. Dagen als Black Friday stimuleren door de extreme sales de verkoop van oude seizoenartikelen. Het overmatig shoppen naar spullen die we niet nodig, wordt ook wel overconsumptie genoemd. En daarom wordt – uit protest tegen deze overconsumptie – elke laatste zaterdag van november de niet-winkeldag gevierd.

Korte-termijngeluk
Overconsumptie heeft negatieve nadelen voor ons als consument. We besteden meer geld dan ons lief is en creëren een soort van kortetermijngeluk, in het Engels ‘shopping buzz’. In een onderzoek van Greenpeace (2017) wordt geconcludeerd dat bij 33% van de geteste consumenten na één dag het gevoel van geluk al weg is.

Mode heeft een prijs
Overconsumptie is ook schadelijk voor de planeet omdat er bossen en wouden worden gekapt voor katoenplantages. Alle katoenplanten hebben ook enorm veel water nodig om goed en snel te kunnen groeien. Om een perspectief te kunnen schetsen kan ik je vertellen dat een gemiddeld katoenen T-shirt 2700 liter water nodig heeft voor het gehele werkproces. Met deze hoeveelheid water kan je 45 keer douchen (Unesco-IHE, 2015).

Vervolgens moeten de textielarbeiders in extreme condities werken om de vraag naar kleding te kunnen behalen. Ze maken werkdagen van 12 uur en hebben een enorm hoge werkdruk. En dat allemaal voor onze uitverkoop. “Mode heeft altijd een prijs en in de 21ste eeuw wordt die betaald door de miljoenen uitgebuite textielarbeiders, vooral in Azië, en door de planeet,” zegt de milieuorganisatie in het rapport.

Inspiratie
Dit zijn omstandigheden die ik niet wil supporten. Daarom vind ik het belangrijk om bewust te winkelen, niet alleen voor mezelf maar ook voor de arbeiders en de planeet. Wat mij inspireert aan deze dag, is de kracht van een klein verschil. Wij als mens kunnen makkelijk een verschil maken door bijvoorbeeld nu één dag niks te kopen. Want als de vraag naar mode minder wordt, zal het aanbod ook zakken. Een kleine aanpassing in onze levensstijl door bijvoorbeeld bewuster te kijken naar ons koopgedrag helpt niet alleen je eigen portemonnee en mentale welzijn, maar je voegt zeker waarde toe aan het milieu en de werkomstandigheden van textielarbeiders.

Bronnen:
Onderzoek Greenpeace: After the Binge, the Hangover, Insights into the Minds of Clothing Consumer  (2017)
UNESCO-IHE, The water footprint of cotton consumption (2015)