SAMTHINKS: DE FINALE

Na drie jaar en 22 verschillende SAMTHINKS is het einde nabij. Vandaag kijken we terug op iets wat heel groot had kunnen worden. Iets wat een mijlpaal in de Nederlandse mediageschiedenis had kunnen zijn. Aan de potentie heeft het niet gelegen. Hoe anders is het gelopen. In deze laatste SAMTHINKS maak ik samen met de maker van SAMTHINKS een tripje door de laan van het geheugen.

Ik ken Sam een beetje. We zijn elkaar weleens tegengekomen in ‘het wereldje’ zoals dat dan heet. Van een afstand lijkt hij vriendelijk. Vandaag hoop ik hem beter te leren kennen. Ik ga nu maar naar binnen want hij staat me al minutenlang aan te staren door de ruit.

SAM: Nou, Sam, daar zijn we dan.

SAM: Leg je autosleutels maar op de grote tafel in de ontvangstruimte zodat dit een naturel en ongedwongen interview lijkt. Dat werkte bij het interview van Wilfried de Jong met de koning ook goed.

SAM: Ik ben met het openbaar vervoer.

SAM: Je vond dit een noodzakelijke reis? En met een mondkapje en zo? Ik heb ook gewoon Skype en Zoom, hoor.

SAM: Op de dag dat dit wordt gepubliceerd mogen niet-noodzakelijke reizen met het openbaar vervoer weer, dus ik vond het wel kunnen. Plus ik heb een mondkapje met daarop een walnoot.

Ik laat Sam mijn mondkapje zien.

SAM: Dat is een pecannoot. Ik snap de verwarring wel hoor, ze lijken immers sprekend op elkaar. Het is zelfs familie van elkaar. Ben je al aan het opnemen trouwens? Ik wil dit er graag in hebben.

We gaan zitten.

SAM: Laten we bij het begin beginnen: vanwaar de naam SAMTHINKS?

SAM: Volgende vraag.

SAM: In SAMTHINKS III zit een limerick over Trump.

SAM:  Je hebt je duidelijk ingelezen.

SAM: Voordat ik de vraag stel, zou je de limerick willen voorlezen?

Sam heeft elke SAMTHINKS uitgeprint en pakt de genoemde limerick uit de grote stapel papier. Hij zet zijn bril af, haalt diep adem en schraapt zijn keel.

SAM: Liever niet.

SAM: Doe toch maar.

SAM: Vooruit.

Sam leest de limerick voor.

SAM: Je was destijds een van de eersten die een limerick over een bevriend staatshoofd schreef. Tegenwoordig weten we eigenlijk niet meer beter. Wat wilde je met die limerick zeggen?

SAM: Met behulp van de limerick probeer ik een kloof te dichten. Aan de ene kant heb je het bekende, de standaard, het dagelijkse. Aan de andere kant die vraag, het zoeken, het onbereikbare. Met die twee elementen in mijn achterhoofd probeer ik een voor de burgerij te begrijpen evenwicht te schapen. Ja, dat speelse, zeker, maar ook juist die boodschap. Het nieuws van het boek over Trump (Fire and Fury, red.) was slechts een vehikel in het gedachtespel dat ik met de lezer aan wilde gaan.

SAM: Dat is wat je wilde zeggen met dat gedichtje?

SAM: Haha nee hoor, Trump is gewoon een lul.

SAM: Dan is daar natuurlijk de veelgeprezen SAMTHINKS 2.2, wil je het nog inleiden of kunnen we gewoon gaan kijken?

SAM     Het was 2019. Laten we maar gewoon gaan kijken.

We staren samen zo’n veertien minuten afwisselend naar de tekst en naar elkaar.

SAM: Ja.

SAM: Ja!

SAM: SAMTHINKS heeft uiteindelijk drie seizoenen en een zomerspecial gehad. Was dat genoeg?

SAM: De duur hoeft niet altijd alles te zeggen. Veel grote instituten hebben niet lang hoeven bestaan om legendarisch te worden. De Britse versie van The Office heeft bijvoorbeeld maar twee seizoenen, net als De Luizenmoeder. Monty Python’s Flying Circus heeft maar vijf jaar bestaan en ijsbeertje Knut maar vier.

SAM: We leven in verwarrende tijden. Het lijkt wel alsof iedereen een mening heeft die geuit moet worden, het publieke debat bestaat uit geschreeuw. Series en films worden verwijderd. Zou SAMTHINKS zoals we dat allemaal kennen nog kunnen in de wereld van nu?

SAM: Nee, dat denk ik niet. Nee, echt niet. Maar dat is dan vooral ook omdat ik ermee stop natuurlijk. En ik ben degene die het schrijft. Dus dan kan het niet meer, nee.

SAM: Oké. Er komt dus ook geen opvolger?

SAM: Ik heb gehoord dat ze (Smart Connecting, red.) even gesproken hebben met Sinan Can. Hoewel ik hem zeer mag en zijn werk waardeer denk ik dat het beter is als het hier gewoon stopt. Het klinkt ook minder, SINANTHINKS.

SAM: CANTHINKS.

SAM: Ach ja, natuurlijk. Stom van me.

SAM: Ik heb hier een citaat: ‘De kunstenaar is het medium tussen zijn fantasieën en de rest van de wereld.’

SAM: Yes.

SAM: Een mooi citaat.

SAM: Bedankt.

SAM: Het is niet van jou.

SAM: O nee? Hmm.

SAM: Het is van Fellini.

SAM: Wie?

SAM: Een regisseur.

SAM: Fijn voor hem.

SAM: Hij is dood.

SAM: Dat is niet mijn schuld.

SAM: Wil je er nog op reageren?

SAM: Nee bedankt.

SAM: Goed, dan iets anders. In de afgelopen jaren heb je veel met perspectief gespeeld.

SAM: Dat is geen vraag.

SAM: Ik was ook nog niet klaar. In de afgelopen jaren heb je veel met perspectief gespeeld. Is er een moment waar je meteen aan denkt als ik dat zeg?

SAM: Dit interview is daar denk ik een heel mooi voorbeeld van. Hoe doe je dat toch?

SAM: Haha, nou, ik ben slechts de interviewer natuurlijk. De vraag is meer hoe ík dat doe.

SAM: Precies.

SAM: In drie jaar SAMTHINKS kan onmogelijk alles goed gegaan zijn. Is er iets wat je niet graag terugleest?

SAM: Nou ja, als ik terugkijk op de eerst reeks dan moet ik me weleens inhouden. Die waren echt nog niet goed. Ik vergelijk die eerste paar altijd met pannenkoeken.

SAM: Je doelt op de bekende uitspraak ‘de eerste pannenkoek mislukt altijd’?

SAM: Nee, ik kan niet zo goed tegen melkproducten. Dan zwelt m’n mond helemaal op en dan krijg   ik steken op mijn borst. Dat gevoel meer.

SAM: Uhuh, opzwellen, melk, borsten. Ja, ja. Mooi, mooi, heel mooi. Gevoelig ook. Wat weinig mensen misschien van jou weten is dat jij ook een amateur bent.

SAM: Nou, amateur is wel een heel groot woord hoor. Ik heb er nooit een opleiding voor gehad.

SAM: Nee? O, dat wist ik niet. Heeft dat je ooit tegengewerkt?

SAM: Weinig mensen weten dat maar. Nee, dat heeft me nooit echt tegengewerkt. In tegendeel misschien zelfs. Ik denk dat mensen die er wel voor geleerd hebben misschien de basisvaardigheden beter beheersen, maar een autodidact als moi heeft echt dat vrije, onbevangene nog. Dat, dat je ne sais quoi. Maar hoe gaat eigenlijk het met jou? Want voor jou is het ook wel een gekke tijd.

SAM: Wat leuk dat je het vraagt, klopt inderdaad.

SAM: Leg eens uit.

SAM: Vandaag komt er na drie jaar een einde aan SAMTHINKS. Dat is toch een gek idee.

SAM: SAMTHINKS inderdaad! Vanwaar die naam ook alweer?

SAM: Mijn naam is dus Sam en in het Engels spreek je somethings fonetisch uit als sam-thinks. Wat passend is omdat wat ik schrijf ‘iets’ is en omdat ik erover na moet denken.

SAM: Goh, nooit geweten.

Sam en ik wisselen weer van stoel.

SAM: Voor dit interview begon hebben we op onze sociale media een oproepje gedaan voor een Q&A. Vind je het leuk om wat vragen te beantwoorden van lezers?

SAM: Niet echt.

SAM: Laten we het toch even doen. Probeer zo eerlijk mogelijk antwoord te geven. Eerste vraag: een getal onder de 10?

SAM: 6.

SAM: Klopt. Piran?

SAM: Ja.

SAM: Domi?

SAM: Nee.

SAM: So?

SAM: Ja.

SAM: Abon?

SAM: Nee.

SAM: Het is een vreemdeling?

SAM: Zeker.

SAM: Die verdwaald is?

SAM: Zeker.

SAM: Hoe sterk is de eenzame fietser die kromgebogen over zijn stuur tegen de wind?

SAM: Boudewijn de Groot, uit 19… poeh, 1974?

SAM: ’73. Anders nog iets?

SAM: Een halfje tijgerwit.

SAM: Gaat het zo mee?

SAM: Ja hoor.

SAM: Dat was het alweer.

SAM: Het viel me alles mee.

SAM: De actualiteit was vaak een dankbaar onderwerp voor jou. Is er iets wat je kunt zeggen over de huidige tijd waarin we leven?

SAM: Allereerst, vreselijk voor al die mensen die fan waren van One Direction. Dit gun je niemand. De uitspraken van die jongens kunnen natuurlijk ook niet, en dan die muziek van ze, maar dit had anders opgelost moeten worden. Wacht, wanneer wordt dit gepubliceerd?

SAM: 1 juli.

SAM: O nee, laat dan maar. Dat van One Direction gebeurt pas halverwege augustus.

SAM: Verder nog iets?

SAM: Ik hoorde dat Mona Keijzer, die lijsttrekker wil worden van het CDA, een samenwerking met de mannen van Veronica Inside niet uitsluit. Dat vind ik een raar besluit als je kijkt naar het CDA in Brabant en hoeveel kritiek zij hebben gehad op de samenwerking met de lokale VI daar.

SAM: Ze zegt met de partij verder richting voetbal te willen schuiven.

SAM:  Nog verder? Sinds ze met VVD (Virgil van Dijk, red.) regeren is het een en al voetbal wat daar de klok slaat. En dan gisteren weer, bij Op1. Mocht een stilstaande klok in debat met een atoomklok over het juist weergeven van de tijd. Omdat hij ook ‘twee keer per dag gelijk heeft’. We zijn helemaal gek geworden, joh.

SAM: In de loop der jaren hebben er in SAMTHINKS veel terugkerende rubriekjes de revue gepasseerd. Bijvoorbeeld de Nieuwslimerick, Zo Goed Als Nieuws, Recensiersels, nou ja, noem maar op.

SAM: Ehm, even denken hoor. De nieuwe woorden, Lieve Sam, Sams boekenclub.

SAM: Wat doe je?

SAM: Je zei ‘noem maar op’.

SAM: Dus…?

SAM: Dus ik noem op.

SAM: Ja… nou, goed. De laatste jaren hebben we de rubriek Zo Goed Als Nieuws niet meer gezien.

SAM: Klopt.

SAM: Nu gaan er geruchten dat jij je zo’n anderhalf jaar geleden onheus hebt gedragen en dat dat dermate geëscaleerd is dat een samenwerking niet meer mogelijk was.

SAM: Ik wil daar heel duidelijk over zijn, om dit voor eens en altijd uit de wereld te helpen. Ik ken die geruchten, maar ik heb me niet misdragen en zal me ook nooit misdragen tegenover rubrieken van welke soort dan ook. Punt.

SAM: Maar waarom dan toch een einde aan de samenwerking, het was immers een van de populairste rubrieken?

SAM: Ik wilde een andere kant op met SAMTHINKS. Als schrijver van SAMTHINKS moet je je blijven vernieuwen, dat weet jij als geen ander. Daar hebben we destijds samen lang over gepraat en toen zijn we tot de conclusie gekomen dat het niet meer paste. Dat hoort er ook bij en dan moet je gewoon professioneel zijn en doen wat het beste is voor beide partijen.

SAM: Dapper hoor. Goed, dan nu de hamvraag van dit interview: Ibérico of Parmaham?

SAM: Ik ben flexitariër dus doe maar van allebei een beetje.

SAM: Dan nu de belangrijkste vraag van dit interview: waarom stop je ermee?

SAM: Het geld. Ik ga voor Talpa het WK 2022 in Qatar promoten. John de Mol belde en die zei dat ik heel veel geld krijg. Ik mag er nog niet te veel over verklappen, maar ik ga echt heel veel verdienen. Echt zin in!

SAM: Duidelijk. Dan rest mij niets anders dan mij te bedanken voor dit interview en voor al die jaren SAMTHINKS. Je hebt ervan genoten. Marc-Marie, ook leuk dat jij er vandaag bij wilde zijn, bij deze allerlaatste. Drie jaar lang tafelheer, dan hoor je natuurlijk als geen ander bij het meubilair. Sam, ik geef jou het laatste woord.

SAM: Graag gedaan, je vond het leuk om te doen. Jij wil graag iedereen bedanken die gelezen heeft en iedereen die het mogelijk heeft gemaakt. Ik heb van Smart Connecting altijd alle vrijheid gekregen om te maken wat ik dacht dat leuk was. Daar ben ik hen heel dankbaar voor.

Sam doet zijn zendertje af, staat op en loopt richting de uitgang. Hij struikelt over de drempel. Hij staat weer op en loopt naar buiten. In de haast vergeet hij dat het interview in zijn huis was.