Draai(t) om je oren #3

In een serie van 5 artikelen licht docente Ank Jansen het belang van dialoog en luisteren toe. In het eerste artikel gaf zij haar eigen visie. Voor de volgende artikelen interviewt zij vier personen over het belang van dialoog en luisteren in organisaties, op school, in het vakgebied en in de samenleving. Ank schrijft deze serie artikelen in het kader van de Dag van de Dialoog bij CMI, die op woensdagavond 9 november plaatsvindt.

 “Als mensen goed naar elkaar luisteren, krijgen ze meer begrip voor elkaar”

Aan het woord is Hanneke Klaaijsen, coördinator communicatie over de huisvesting van statushouders in de gemeente Den Haag.

Wat doe je dan precies? “In Nederland zijn er per gemeente afspraken over hoeveel statushouders er gehuisvest worden. Statushouders zijn vluchtelingen die een tijdelijke verblijfsvergunning van 5 jaar hebben gekregen. De gemeente Den Haag regelt in 2016 voor 1466 statushouders een sociale huurwoning, daar hebben zij recht op. Voor een deel moeten die huurwoningen gebouwd worden, bijvoorbeeld in leegstaande (kantoor)panden of bewoonbare containers. Daarna helpen we, samen met andere partijen, de nieuwe bewoners om hun plek in de samenleving te vinden.”

Waarom zetten jullie communicatie hierbij in? “Goede communicatie is belangrijk, omdat er zo veel partijen bij betrokken zijn en omdat het thema veel mensen bezighoudt. De gemeente is de centrale spil in overleg tussen onder andere de woningcorporaties, Stichting Vluchtelingenwerk, welzijnsorganisaties en wijkagenten. Samen helpen we de statushouders goed op weg. De omwonenden verdienen specifieke aandacht, omdat de statushouders bij hen om de hoek gaan wonen. Wij willen hen goed informeren over en betrekken bij wat er gaande is.”

Hoe reageren buurtbewoners op de komst van statushouders? Want in de media zien we vaak veel polarisatie. “De reacties hangen vaak af van wat er speelt in een wijk. We zien over het algemeen dat bewoners van wijken waar veel statushouders bij elkaar komen te wonen, het meeste reageren. We krijgen daar veel vragen, omdat er toch wel bezorgdheid heerst over wat er staat te gebeuren. Hoe verloopt straks de integratie en komen de nieuwkomers wel aan het werk? Soms zijn mensen boos of maken zelfs formeel bezwaar. Maar gelukkig wordt minstens net zo vaak gevraagd hoe mensen hun nieuwe buren kunnen helpen.”

En hoe gaan jullie vanuit communicatie hiermee om? “Vanuit communicatie bekijken we per wijk wat er nodig is. Nadat het besluit is gevallen dat er statushouders in een wijk komen wonen, sturen we alle omwonenden een brief om hen te informeren. Verder organiseren we soms informatiebijeenkomsten, waarbij we met medewerkers van de gemeente aanwezig zijn om persoonlijk met de aanwezigen te kunnen praten. Ook zijn we goed bereikbaar via e-mail en telefoon. Tot slot coördineren we voor en na de komst van de statushouders het overleg tussen betrokken partijen in de buurt, zoals kerken, bewonersverenigingen en ondernemers. Op die manier houden we de ontwikkelingen in de gaten en kunnen we snel passende actie ondernemen indien er iets niet goed loopt.”

Welk effect heeft dit? “We zien dat de buurtbewoners in de wijken waar nu al groepen statushouders wonen, over het algemeen heel positief zijn. Zij willen vaak ook helpen. Zo wordt er binnenkort bij één locatie een meubelinzameldag georganiseerd. Dat is natuurlijk fantastisch, want wij als gemeente kunnen ook niet alles doen. Dit soort kleine initiatieven ondersteunen wij waar we kunnen. De buurtbewoners leren zo de statushouders ook kennen. We zien dat dit soort kleine dingen een groot verschil maken.”

Rondom dit thema huisvesting van statushouders, is luisteren belangrijk? “Jazeker. Ten eerste moeten we als gemeente natuurlijk goed luisteren naar onze inwoners. We wuiven de zorgen van de buurtbewoners niet zomaar weg. We beantwoorden e-mails persoonlijk en soms nodigen we mensen uit voor een gesprek. Ze kunnen dan hun verhaal kwijt en alleen dat al kan helpen. Wat ik lastig vind, is dat ik niet iedereen altijd tevreden kan stellen: dat er ook in Den Haag statushouders gehuisvest worden is immers een gegeven. Het is een uitdaging om dan toch een goed gesprek met elkaar te hebben. Daarbij is het belangrijk om te luisteren zonder oordeel. Iedereen heeft immers recht op zijn mening.

Daarnaast is luisteren ook belangrijk in het contact tussen buurtbewoners en statushouders.  In eerste instantie hebben nogal wat buurtbewoners vragen of zorgen over hun leefomgeving. Is mijn wijk nog wel rustig straks of hangen er mensen op straat rond? Kunnen de nieuwe bewoners straks vanuit hun raam in mijn woonkamer of tuin kijken? Ze hebben vooral praktische vragen en vinden het soms lastig om ook de andere kant van het verhaal te zien. En we realiseren ons dat dat ook niet makkelijk is. Dit lukt vaak wél als de statushouder en buurtbewoner elkaar leren kennen en echt als individu gaan zien. Als ze luisteren naar elkaars verhaal. Al spreken ze elkaars taal lang niet altijd: de ervaring leert dat deze ontmoetingen veel wederzijds begrip kunnen opleveren. En soms zelfs mooie vriendschappen.”

Meer lezen?
Zie hier de informatie over statushouders in de gemeente Den Haag: www.denhaag.nl/statushouders.

Vind jij luisteren ook belangrijk?
Kom dan naar de Dag van de Dialoog bij CMI en neem iemand mee die het verdient om gehoord te worden. Like het Facebook-event om op de hoogte te blijven.