Het waren wel heel ongemakkelijke stiltes die er vorige week woensdag vielen bij de talkshow OP1. Spannende tv, dat ook wel weer. Pete Hoekstra was als ambassadeur van de vs aanwezig bij het programma om de rellen in Amerika te duiden. Als Republikein had hij het hier aan deze oer-Hollandse tafel knap lastig mee.
Door: Agaath Flikweert
Maar er gebeurde dan ook wel wat. Er werden rake communicatieve klappen uitgedeeld. En dan blijkt dat je met kennis van communicatie toch een bepaalde voorsprong hebt. Als je weet hoe iemand aan de hand van bepaalde technieken en trucs de boel op zijn kop kan zetten, kan je de situatie toch wat beter te duiden.
Herhalen, herhalen, herhalen…..
Laat ik eerst een techniek noemen die we natuurlijk allemaal kennen. De kracht van de herhaling. Het is duidelijk hoe er in Amerika op die herhaling is ingezet. De verkiezingen waren gestolen. Toch bleek daar weinig bewijs voor. Waarom blijft Trump dan toch op al die rechtszaken inzetten, vraag je je misschien wel af. Hij verliest ze toch allemaal? Zou er – als ie zo blijft volharden – dan toch niet een kern van waarheid in zijn verhaal zitten?
En dat is wat er gebeurt. Het gaat niet zozeer om de rechtszaken. Het gaat erom dat Trump naar aanleiding van die rechtszaken zijn boodschap weer kan verspreiden. Hij blijft er aandacht voor vragen. En daarmee zaait hij de twijfel.
Ook aan de tafel van OP1 gebeurde iets dergelijks (met dank aan @michelvanbaal, die als geen ander de angel uit de communicatie weet te halen. Of juist weet aan te wijzen). Pete vond dat we maar een groot drama maakten van de bestorming van het Capitool. Stel dat oordeel over Trump even uit, was zijn verzoek. Wacht eens even af, totdat je het totale plaatje hebt. En om dat voorstel te ondersteunen benoemde hij tal van voorbeelden uit de geschiedenis waaruit bleek dat ons eerste oordeel later toch geen stand kon houden.
Opmerkelijk. Je ziet de tafelgenoten worstelen. Jort voorop.
Gaslighting
Inderdaad. Je oordeel even uitstellen omdat je het totale plaatje nog niet overziet, dat is op zich een hele goede gewoonte. Maar werkt dat hier hetzelfde? In hoeverre hebben we hier te maken met een incident? We zien hier een president die verbaal en vooral ook non-verbaal de laatste jaren al behoorlijk wat indrukken heeft achtergelaten. Een president die de werkelijkheid als geen ander voortdurend op zijn kop wist te zetten, zodat we er geen touw meer aan vast konden knopen. Een president die de feiten stelselmatig naar zijn hand zette. In ieder geval iemand die voortdurend met mijn waarnemingsvermogen speelde.
Zo ook bij OP1. Gaslighting heet de techniek. Bewust het waarnemingsvermogen van iemand in twijfel trekken om zo die ander de mond te snoeren. Zand in de ogen strooien dus. Persoonlijk vraag ik me af of de belediging van Jort – of eigenlijk de beschuldiging daarvan – ook niet in dit rijtje paste..
Het belang van tegengeluid
Kortom: het oordeel over Trump hebben we niet op basis van deze ene dag. Op basis van dit ene incident. Dat oordeel construeren we op alles wat daaraan vooraf ging. We hebben een beeld van hem en dat is er wat mij betreft niet een van een man die in het kader van het algemene belang een consistente boodschap uitzendt. Eerder iemand die het eigenbelang voorop heeft staan en daarbinnen werkt volgens het principe dat het doel alle middelen heiligt. En in dat kader wordt de boodschap ook geweld aan gedaan.
Een zekere vorm zelfreflectie zou de president van de VS niet misstaan. Maar ja, we hebben het hier over Trump. Denk dat dat heel lastig zal worden. Zeker als je geen tegenspraak duldt en al die mensen die juist dat tegengeluid vertolken, vakkundig uit de weg hebt geruimd. Jammer, heel jammer. Want tegenwind houd je scherp en geeft je vleugels. Zeker als het om verbinding gaat.
Reacties
Er zijn nog geen reacties geplaatst.